5 februari 2020: start inrichting
We hebben een begin gemaakt met de uitvoering van ons voorbeeldproject voor natuurlijke kringlooplandbouw. In het bosje, grenzend aan het zuidelijke perceel, halen we de Japanse Duizendknoop weg.
Lees alles over het project in het uitvoeringsplan Waldboeren in de Meerwijk: Plan Waldboeren in de Meerwijk-3
Op zaterdag 7 maart vindt de officiële opening plaats om 10.30 uur. De wethouders Harriët Tiemens (gem. Nijmegen) en Annelies Visser (gem. Berg en Dal) planten dan de eerste walnotenbomen.
5 maart 2020: finale van de ‘Samen voor Biodiversiteitsprijs’
Met ons plan voor de Waldboeren bereikten we, met negen andere projecten, de finale van de ‘Samen voor Biodiversiteitsprijs’ van het Deltaplan Biodiversiteitsherstel. Uit 98 deelnemers werden uiteindelijk twee prijswinnaars gekozen; een project voor weidevogels en een project voor bloeiende bermen. Wij zijn blij met die finaleplaats en de waardering voor onze aanpak.
7 maart 2020: opening Waldboeren
Onder een stralend zonnetje en onder grote belangstelling hebben wethouder Harriët Tiemens (gem. Nijmegen) en Annelies Visser (gem. Berg en Dal) de eerste walnotenboom geplant. Na koffie en walnotentaart werd door Arno van der Kruis en Bart Willers, tijdens een korte wandeling, toelichting op het project gegeven. Daarna gingen de leden van de werkgroep Waldboeren aan de slag en plantten de 16 overgebleven walnotenbomen op de uitgezette plantlocaties. De ochtend werd afgesloten met een lunch in het veld.
2 april 2020: Japanse Duizendknoop
We hebben een begin gemaakt met het verwijderen van de Japanse Duizendknoop. In het bosje staat een paar honderd vierkante meter van deze exoot, die dichte wortelmatten vormt en alle andere planten wegdrukt. We proberen zo veel mogelijk wortelstokken te verwijderen. Daarna trekken we regelmatig de nieuwe scheuten uit, tot de achtergebleven wortels zijn uitgeput.
18 april 2020: Inventarisatie van insecten
Een aantal liefhebbers kijkt regelmatig naar insecten op en rond het waldboerenproject. Clemens Heijmen telt al jaren op een vaste route de dagvlinders voor het meetnet van de Vlinderstichting. Rico Otten uit Berg en Dal gaat vaak met zijn camera het veld in en hij maakt prachtige foto’s van insecten en plaatst die op waarneming.nl. Dit jaar worden ook speciaal de wilde bijen en zweefvliegen geïnventariseerd door studenten uit Wageningen. De foto’s zijn van Rico Otten.
28 april 2020: Akkerkruiden zaaien
Op elk van de drie percelen van het Waldboerenproject zijn twee akkerstroken geploegd. De ene strook is ingezaaid met Rode emmertarwe, een oude graansoort. De andere strook wordt ingezaaid met Boekweit. Om de biodiversiteit van de graanstroken te verhogen zaaien leden de werkgroep Waldboeren een mengsel van wilde akkerkruiden op de met emmertarwe ingezaaide stroken. Het mengsel bevat zaden van onder andere Grote klaproos, Bleke klaproos, Korenbloem, Gele ganzenbloem, Dreps, Ruige klaproos, Akker vergeet-mij-nietje, Valse kamille, Kromhals en Reukloze kamille.
28 mei 2020: Publieksvoorlichting
Wandelaars kunnen op de nieuwe informatiebordjes lezen wat er zich op de landbouwgrond achter de houten hekken afspeelt. Als ze meer willen weten kijken ze op de website. In juni organiseren we een publieksexcursie en in september een oogstactiviteit. Die worden in de lokale media aangekondigd.
22 juli 2020: Werkgroepexcursie naar Doornik Natuurakkers
Op woensdag 22 juli brachten we een bezoek aan Louis Dolmans in Bemmel. Hij bewerkt 20 hectare landbouwgrond in Park Lingezegen tussen Lent en Bemmel. Hij teelt granen en lupine volgens de biologisch-dynamische methode. Hij boert ‘met de natuur’ en combineert de akkers met brede bloemenstroken en meidoornheggen. Lees het verslag van de excursie: Excursie Doornik Natuurakkers
25 juli 2020: Met 15 belangstellenden op excursie
De regen weerhield belangstellenden uit Berg en Dal en Nijmegen er niet van om naar de Postweg te komen en het verhaal van de Waldboeren te horen. Een artikel in het gemeenteblaadje De Rozet was voor de meeste mensen de aanleiding om te komen. Tijdens de wandeling was het droog en aangenaam weer. Er werden veel goede suggesties gedaan over de oogst en verwerking van de producten en het betrekken van belangstellenden bij het project. Het oogsttijdstip is een goede gelegenheid voor een volgende publieksactiviteit.
19 augustus 2020: De oogst van Rode Emmer
Op een zonnige woensdagochtend hebben zes leden van de werkgroep de planten van melganzevoet en duizendblad tussen het graan uit getrokken. Dat is nodig om het stro zuiver te houden. Daarna is het graan gemaaid en gedorst en naar de opslag gereden. We hebben een mooie opbrengst. We gaan nu de gebruiksmogelijkheden uittesten en afnemers zoeken.
27 september 2020: Schapen-veldtocht tijdens de Landschapsparade 2020
Als opwarmer voor de Landschapsparade op 4 oktober konden liefhebbers meelopen met de schaapskudde Op Dreef van Bart Willers en Hester van Male. De tocht startte op de Dries in Groesbeek en liep via de Waldboeren en de Holthurnsche Hof terug naar Groesbeek. Bij de tussenstop aan het Klappeijenpad sloten 30 mensen aan, waaronder veel kinderen. Bart en Hester vertelden over het schapenbeheer en de teelt van Rode Emmer en Boekweit en demonstreerden het hoeden van de kudde, met en zonder gebruik van hun schaaphonden.
26 oktober 2020: Met trots presenteren we het eerste Waldboerenbrood
Huisbakker Sander bakt vandaag voor de eerste keer met meel van rode emmer van de Waldboeren. In de keuken van de woonwerkgemeenschap Babylon in Berg en Dal komen op maandagochtend de broden, broodjes en rozijnenbroden dampend uit de oven. Het glutenarme brood rijst wat minder hoog, maar smaakt uitstekend. Het brood is te koop in de VOKO (winkel) van Babylon.
12 december 2020: Amandelen, hazelnoten en akkerkruiden
In de rijen met walnotenbomen planten we struiken van amandel (20 stuks van het ras Robijn) en hazelnoot (25 stuks van diverse rassen). Het zal wel even duren voordat we de eerste noten gaan oogsten. We denken dat de bomen en struiken ook een positieve invloed hebben op de productiviteit van de akkergewassen. Op alle akkerstroken is in november het wintergraan spelt gezaaid. Vandaag zaaien we daar met de hand een mengsel van akkerkruiden overheen. In de pauze eten we heerlijke broodjes die zijn gebakken met ons eigen rode-emmermeel door huisbakker Sander. Er is ook kastanje-chocoladetaart gebakken door Arno.
29 december 2020: Waldboeren Jaarverslag 2020
Dit was het eerste jaar van de Waldboeren. We hebben een verslag gemaakt van alle activiteiten en resultaten. We bespreken in het verslag de opbouw van de organisatie, de inrichtingsmaatregelen, de landbouw en het natuurbeheer en de activiteiten van voorlichting en publiciteit. Tot slot geven we aan waar we onze aandacht in het komend jaar vooral op gaan richten.
Waldboeren jaarverslag 2020_klein
4 mei 2021: Houten bank op uitzichtpunt
Met vereende krachten manoeuvreren we de massieve planken van de aanhanger naar de bouwplaats aan de bosrand. Ronald Vrijenhoef heeft uit de stammen van Lariksbomen, die tijdens een dunning van bomen in de bosrand waren geveld, zitting, rugleuning en voetenbank gemaakt. De staanders zijn gemaakt van Robiniahout. Ter plaatse worden de massieve onderdelen tot een monumentale bank gemonteerd en stevig in de grond verankerd. Het nieuwe rustpunt is via een paadje bereikbaar vanaf het druk belopen wandelpad. Kijk voor meer monumentaal houtwerk van Ronald op www.vrijinhout.nl.
12 mei 2021: Hotel Wigman
Vandaag heeft Tiny Wigman “Hotel Wigman” onthuld. Dit monumentale bijenhotel staat aan de bosrand bij de nieuwe bank van de Waldboeren.
Tiny kreeg dit cadeau aangeboden door wethouder Annelies Visser van de gemeente Berg en Dal. Het is een dankbetuiging van de gemeente Berg en Dal aan Tiny en stichting Via Natura. De dank gaat uit naar al het werk voor natuur en landschap dat zij in de afgelopen 15 jaar hebben verricht. De aanleiding voor deze felicitatie was de prijs die Tiny in ontvangst mocht nemen van Vogelbescherming Nederland voor de prijsvraag “Basiskwaliteit Natuur realiseren”.
3 juli 2021: Planteninventarisatie
Onder leiding van Bart Willers inventariseren we met de werkgroepleden de wilde planten op onze percelen. We tellen 34 soorten grassen en kruiden in de graslanden en nog 19 andere soorten op de akkerstroken. Bijzondere soorten zijn Duits viltkruid, Rode ogentroost, Bolderik en Rapunzelklokje. Op de akkers zaaiden we vorig najaar een mengsel van wilde akkerkruiden. De velden met Spelttarwe zien er nu feestelijk uit met Gele ganzenbloem, de rode Grote klaproos en de blauwe Korenbloem.
25 augustus 2021: De oogst van Spelt
Na een matige zomer duurt het even voordat het graan rijp is. Eind augustus kunnen we dan eindelijk de Spelt maaien en dorsen. We oogsten twee bigbags en in totaal 1500 kg speltkorrels. Deze worden deels gepeld en gemalen tot meel om brood mee te bakken. Deels worden ze grof geplet voor de bierbrouwerij.
Als je meer wilt weten over de ontwikkeling en het beheer van kruidenrijke akkers, lees dan ‘Het Akkerboek’.
15 september 2021: Bokashi
De zandbodem van de Waldboeren bevat erg weinig organisch materiaal. Er is nog weinig bodemleven en de grond is zeer droogtegevoelig. Daarom gaan we de bodem verrijken met organisch materiaal van buiten. We kunnen het maaisel gebruiken van de graslanden van natuurgebied De Bruuk in Groesbeek. Dit gaan we eerst fermenteren met de Bokashi-methode. Lees het artikel daarover op het Biodiversiteit Blog van Via Natura.
30 november 2021: Kleinfruit planten
Met tien werkgroepleden planten we 110 struikjes; bessen, hazelnoten en peerlijsterbes. Het positieve van de regendag is, dat we geen water hoeven geven. Deze plantactie is de afsluiting van de herinrichting van het landbouwgebied. Er is nu een kleinschalige afwisseling van bloemrijk grasland, kruidenrijke akkerstroken en rijen met fruit- en notenbomen en -struiken. Er is een diversiteit aan teelten en een diversiteit aan vegetatiestructuur.
21 juni 2022: Grote belangstelling voor biodiversiteit
Op de avond van de langste dag van het jaar kwamen 50 belangstellenden naar de Waldboeren. We maakten een wandeling door de bloemrijke graslanden en langs kruidenrijke akkers en houtwallen. Vijf natuurkenners speurden met de deelnemers naar plantensoorten, bijzondere insecten en vogels. We stelden met elkaar vast dat de soortenrijkdom hoog is door natuurlijk beheer en de grote afwisseling van grasland, akker, houtwallen en bosranden.
Oostmarkt oktober 2022
Jaarverslag 2022
Oogstmarkt 2023
29 oktober
Lokaal-duurzaam-gezond
Brood, bier, fruit, fruitsappen, cider, wijn, noten,
voedselbos-producten, tamme kastanjes, en meer.
Lokale boeren en verwerkers laten u kennismaken met hun duurzaam geproduceerde voedsel, dranken en spijzen.
Demo’s walnoten persen, kastanjes poffen, graan malen
Info over reeën en patrijzen in het cultuurlandschap,
over agrarisch natuurbeheer en biochar in de tuinbouw
Deelnemers zijn: Voedselbos Ketelbroek, Bellefleur Boomgaardbeheer, Het Hamerstuk, Imker-Frans Peters, Kruidenproducten-Monique Teunissen, Bakker-Joren Merkus, Ploegdriever, Vereniging het Ree, Molenaar-Peter Pouwels, Vlierbloesemmost-Carmen Hiddes.
Oogstmarkt ‘Voedsel van Hier’
Op zondagmiddag 27 oktober 2024 van 13 tot 17 uur vindt de derde Oogstmarkt plaats op het gazon vóór Fletcherhotel Erica in Berg en Dal. Lokale boeren en verwerkers laten bezoekers kennismaken met duurzaam geproduceerd voedsel. De markt wordt georganiseerd door de werkgroep Waldboeren van de vereniging Ploegdriever.
Fruitsappen, honing, walnoten, tamme kastanjes, bier, kruiden, voedselbosproducten en meer. Op de markt kan men kijken, proeven en kopen. De deelnemende producenten vertellen hun verhaal van de natuurinclusieve landbouw. Daarnaast wordt aan de Streektafel gesproken over de opbloei van de lokale voedselbossen en over de nieuwe en veelbelovende bodemverbetering met Biochar.
Oogstmarkt november 2024
Op zondag 27 november was er weer succesvolle editie van de Oogstmarkt bij hotel Erica. Tijdens de Oogstmarkt konden bezoekers kennismaken met diverse lokale initiatieven op het gebied van natuurinclusieve landbouw en gezonde voeding.
Wij waren (net zoals voorgaande jaren) van de partij, en er waren ook nieuwkomers zoals ‘De Streek op Tafel’, ‘Burgerboerderij De Biesterhof’ en ‘Voedselketen Berg & Dal’. Een korte impressie.
Op een zonnig en met gouden bladeren bezaaid grasveld drommen groepjes geïnteresseerden rond de diverse standjes. Muziek op de achtergrond. Bezoekers zijn levendig in gesprek met de vrijwilligers achter de kramen. Her en der zoeken kinderen ijverig naar gevallen tamme kastanjes. Meermaals stappen toevallige passanten van hun fiets om even een rondje langs de gekleurde kraampjes te doen. Gezelligheid alom.
Organisator Arno van der Kruis (namens Waldboeren) kijkt terug op een geslaagde middag. ‘Met deze markt wil ik ook de lokale initiatieven verbinden. Door bijvoorbeeld thematafels te organiseren over ‘Biochar’ en ‘Korte ketens’, hoop ik mijn steentje bij te dragen aan onderlinge kennisoverdracht en samenwerking’.
Ook Gert Kroes (namens Voedselketen Berg & Dal) is tevreden. ‘Vorig jaar deelden we nog een kraam met Wouter van Eck, maar nu hadden we onze eigen, prachtige plek. We waren blij verrast met de enorme aanloop: zowel bekenden als behoorlijk wat mensen die nog nooit van een voedselbos hadden gehoord’. Anita Dickson (vrijwilliger bij Streek op Tafel) sluit zich daarbij aan. ‘We stonden op een prachtige plek en de mensen waren leuk. Ik heb veel en vaak mogen uitleggen wat we doen. Echt een nuttige middag met een fijne vibe’.